آتشکده یزد، یکی از مهمترین نمادهای زرتشتیان ایران و از جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهر یزد است. این آتشکده در خیابان آیتالله کاشانی شهر یزد قرار دارد و بنای فعلی آن در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با حمایت مالی زرتشتیان یزد، بمبئی و ایران ساخته شده است.
ویژگی برجسته آتشکده یزد، وجود آتش مقدس زرتشتی است که گفته میشود بیش از ۱۵۰۰ سال بدون وقفه روشن مانده است. این آتش از دوران ساسانیان حفظ شده و ابتدا در آتشکده کاریان فارس نگهداری میشد، سپس به آذربادگان منتقل شده و در نهایت به یزد رسیده است.
ساختمان آتشکده با الهام از معماری دوره هخامنشی، دارای ایوانی با ستونهای سنگی، حوضی در حیاط و نگارهای از فروهر (نماد زرتشتی) در بالای سردر است. بازدیدکنندگان میتوانند از پشت شیشه آتش مقدس را ببینند، اما ورود به محل نگهداری آتش فقط برای موبدان زرتشتی مجاز است.
آتشکده یزد نهتنها مکانی مذهبی، بلکه مرکز فرهنگی زرتشتیان نیز بهشمار میآید و سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی را جذب میکند. این مکان نمادی از قدمت، باور و هویت کهن ایرانی است.
آتش در فرهنگ زرتشتیان جایگاهی بسیار مقدس و نمادین دارد. در آیین زرتشتی، آتش نماد روشنی، پاکی، راستی و حضور اهورامزدا (خدای یکتای زرتشتیان) است. آتش نهتنها یک عنصر طبیعی، بلکه نمادی از وجدان بیدار، نیروی الهی و واسطهای برای نیایش به شمار میرود.
زرتشتیان هنگام عبادت رو به آتش میایستند و آن را نشانهای از حضور خداوند میدانند. آنها باور دارند که آتش، دروغ و ناپاکی را نمیپذیرد و باید همواره با احترام و پاکیزگی با آن برخورد شود. به همین دلیل، نگهداری آتش نیازمند رعایت آیینهای خاصی است و تنها موبدان (روحانیان زرتشتی) مجاز به نگهداری و مراقبت از آن هستند.
آتشکدهها مکانهایی هستند که آتش مقدس در آنها نگهداری میشود و نقش معبد و محل عبادت را برای زرتشتیان دارند. مهمترین آتشها، آتشهایی هستند که سالها یا حتی قرنها خاموش نشدهاند، مانند آتش مقدس آتشکده یزد.
در فرهنگ زرتشتی، آتش نه وسیله پرستش بلکه نماد ارتباط با عالم معنا و نور اهورایی است و از اینرو در تمام آیینها، جشنها و حتی مراسم سوگواری جایگاهی مهم دارد. حفظ و حرمت آتش، بخشی جداییناپذیر از هویت دینی زرتشتیان است.
آتش بهرام یا ورهرام یکی از مقدسترین انواع آتش در آیین زرتشتی است. این آتش، نماد پیروزی، قدرت معنوی و حضور الهی است و بالاترین درجه از سه نوع آتش مقدس در دین زرتشتی بهشمار میرود. نام «بهرام» برگرفته از واژه اوستایی «ورثرغنه» (Verethragna) است که ایزد پیروزی و محافظ جنگجویان درستکار در آیین زرتشتی است.
برای تهیه آتش بهرام، آیینهای پیچیده و دقیقی انجام میشود. این آتش از ترکیب ۱۶ نوع آتش مختلف بهدست میآید، از جمله آتشهایی از مکانهای گوناگون مانند آتش آتشکدهها، خانهها، آهنگریها، آشپزخانهها و دیگر مشاغل. هر آتش بهصورت جداگانه تصفیه و با مراسم خاصی پاکسازی میشود تا در نهایت به آتش واحد بهرام تبدیل گردد.
آتش بهرام در آتشکدههای بزرگ نگهداری میشود و موبدان (روحانیان زرتشتی) مسئول حفظ آن هستند. این آتش باید همواره روشن بماند و خاموش شدن آن نشانهای از فاجعه مذهبی و معنوی تلقی میشود.
در حال حاضر، یکی از معروفترین آتشهای بهرام، در آتشکده یزد نگهداری میشود که گفته میشود بیش از ۱۵۰۰ سال است خاموش نشده و همچنان روشن باقی مانده است.
هزینه و زمان پیشنهادی بازدید
بازدید از آتشکده یزد، یکی از مهمترین مکانهای مذهبی زرتشتیان، تجربهای فرهنگی و تاریخی ارزشمند است.
هزینه بازدید: بر اساس اطلاعات موجود، هزینه ورودی برای گردشگران ایرانی حدود ۱۵٬۰۰۰ تومان و برای گردشگران خارجی حدود ۱۵۰٬۰۰۰ تومان است.
ساعات بازدید:
نیمه اول سال (بهار و تابستان):از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۱:۴۵ صبح و ۱۶:۰۰ تا ۱۹:۴۵ عصر.
نیمه دوم سال (پاییز و زمستان):از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۱:۴۵ صبح و ۱۵:۰۰ تا ۱۸:۴۵ عصر.
زمان پیشنهادی برای بازدید: مدت زمان پیشنهادی برای بازدید از آتشکده یزد حدود ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت است.در این مدت میتوانید از فضای معنوی آتشکده، معماری زیبا و نمایشگاههای فرهنگی آن لذت ببرید.
نکات مهم:
آتشکده یزد در خیابان آیتالله کاشانی واقع شده و دسترسی آسانی دارد.
برای اطمینان از ساعات بازدید و جلوگیری از تداخل با مراسم مذهبی، پیش از بازدید با آتشکده تماس بگیرید.
رعایت احترام به آداب و رسوم زرتشتیان در هنگام بازدید ضروری است.
با برنامهریزی مناسب، بازدید از آتشکده یزد میتواند تجربهای بهیادماندنی از فرهنگ و تاریخ ایران برای شما رقم بزند.
چگونه به آتشکده یزد برویم
آتشکده یزد در خیابان آیتالله کاشانی، یکی از خیابانهای اصلی شهر یزد، واقع شده است.این خیابان بهدلیل موقعیت مرکزی و عبور وسایل نقلیه عمومی، دسترسی آسانی را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
دسترسی با وسایل نقلیه عمومی:
اتوبوس:خطوط اتوبوسرانی متعددی از خیابان آیتالله کاشانی عبور میکنند.میتوانید با استفاده از این خطوط به نزدیکی آتشکده برسید.
تاکسی:تاکسیهای شهری بهراحتی در سطح شهر یزد در دسترس هستند و میتوانند شما را مستقیماً به آتشکده برسانند.
دسترسی با خودروی شخصی:
اگر با خودروی شخصی سفر میکنید، خیابان آیتالله کاشانی بهدلیل موقعیت مرکزیاش، از اکثر نقاط شهر قابل دسترسی است.در اطراف آتشکده، پارکینگهایی برای توقف خودرو وجود دارد، اما در ساعات شلوغ ممکن است جای پارک محدود باشد.