هر آنچه که درباره بغداد باید بدانید

بغداد، پایتخت عراق و یکی از کهن‌ترین و مهم‌ترین شهرهای جهان اسلام است که بر کرانه‌های رود دجله آرمیده. این شهر در دوران خلافت عباسیان، به‌ویژه در عصر هارون الرشید و مأمون، به اوج شکوفایی خود رسید و به "دارالسلام" (خانه صلح) شهرت یافت. در آن زمان، بغداد مرکز بزرگترین کتابخانه‌ها، دانشگاه‌ها و مراکز علمی جهان بود و دانشمندان، فلاسفه، پزشکان و هنرمندان برجسته‌ای را از سراسر جهان به خود جذب می‌کرد.

امروزه، بغداد همچنان به عنوان یک مرکز مهم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی در منطقه نقش‌آفرینی می‌کند. این شهر با وجود چالش‌ها و فراز و نشیب‌های تاریخی، هنوز هم آثار و بناهای تاریخی متعددی را در خود جای داده که گواه بر شکوه و عظمت گذشته آن هستند. از جمله این آثار می‌توان به مدرسه مستنصریه و کاخ عباسی اشاره کرد. با وجود تمام مشکلات، روح زندگی و پویایی در این شهر همچنان جاری است و مردم بغداد با تلاش و امید به آینده‌ای روشن‌تر می‌نگرند. بغداد نمادی از ایستادگی، تاریخ پرفراز و نشیب و فرهنگ غنی خاورمیانه است.

پیشنهاد خواندنی بلیط هواپیما مشهد بغداد

تاریخچه بغداد

بغداد، شهری با قدمتی غنی، در سال 762 میلادی توسط خلیفه ابوجعفر منصور از سلسله عباسیان تأسیس شد. هدف از تأسیس آن، ایجاد پایتختی جدید برای خلافت عباسیان بود که موقعیت استراتژیکی در مسیرهای تجاری داشته باشد. بغداد به سرعت رشد کرد و در قرون نهم تا سیزدهم میلادی، به اوج شکوفایی خود رسید و به عنوان "دارالسلام" (خانه صلح) و مرکز بی‌بدیل علم، هنر و تمدن اسلامی شناخته شد. در دوران هارون الرشید و مأمون، این شهر میزبان بزرگترین کتابخانه‌ها، بیمارستان‌ها و دانشگاه‌ها (مانند بیت‌الحکمه) بود و دانشمندان، فلاسفه، پزشکان و هنرمندان برجسته‌ای را از سراسر جهان جذب می‌کرد.

اما این دوران طلایی در سال 1258 میلادی با حمله مغول‌ها به رهبری هولاکو خان و تخریب گسترده شهر، به پایان رسید. پس از آن، بغداد برای قرن‌ها تحت سلطه حکومت‌های مختلف از جمله ایلخانیان، جلایریان، عثمانی‌ها و صفویان قرار گرفت و اهمیت گذشته خود را تا حد زیادی از دست داد. در قرن بیستم، با پایان جنگ جهانی اول، عراق و بغداد تحت قیمومیت بریتانیا درآمدند و سپس در سال 1932 استقلال خود را کسب کردند. با کشف و توسعه صنعت نفت، بغداد دوباره اهمیت یافت و به مرکز سیاسی و اقتصادی عراق مدرن تبدیل شد، اما در دهه‌های اخیر، شاهد جنگ‌ها، ناآرامی‌ها و بازسازی‌های فراوانی بوده است.

سوغاتی بغداد چیست؟

بغداد، با تاریخ و فرهنگ غنی خود، سوغاتی‌های متنوعی را برای مسافران ارائه می‌دهد که هم جنبه‌های سنتی و هم مدرن این شهر را منعکس می‌کنند.

سوغاتی‌های سنتی و صنایع دستی

• صنایع دستی مسی و نقره‌ای: ظروف مسی حکاکی‌شده، سینی‌ها، قندان‌ها و اشیاء تزئینی نقره‌ای با طرح‌های اسلامی و هنری، از محبوب‌ترین سوغاتی‌های بغداد هستند. بازار مسگران ("سوق الصفافیر") مکانی عالی برای یافتن این اقلام است.

• فرش و گلیم دستباف: فرش‌ها و قالیچه‌های دستباف عراقی با طرح‌ها و رنگ‌های خاص منطقه، سوغاتی باارزش و ماندگاری به شمار می‌آیند.

• لباس‌های سنتی: "دشداشه" (لباس سنتی مردانه) و عبای عربی (چادر و عبای زنانه) با پارچه‌های سنتی و تزئینات زیبا، هدایای فرهنگی خوبی هستند.

• محصولات چرمی دست‌دوز: کیف، کمربند، کفش و سایر محصولات چرمی با کیفیت بالا و طراحی‌های سنتی را می‌توان در بازارهای بغداد پیدا کرد.

• عطرها و بخورهای عربی: عطرهای سنتی، عود و بخورهای خوشبو که از گیاهان معطر و دانه‌های خاص تهیه می‌شوند، از سوغاتی‌های محبوب هستند.

• سفال و سرامیک: ظروف سفالی و سرامیک‌های دست‌ساز با نقوش و طرح‌های محلی.

• خطاطی‌های هنری: آثار خطاطی اسلامی که نمادی از هنر و فرهنگ غنی اسلامی هستند.

سوغاتی‌های خوراکی

• خرما: عراق، و به خصوص بغداد، به خرمای باکیفیت خود شهرت دارد. انواع مختلف خرما (خشک، تر، و پرشده با مغز) یک گزینه عالی برای سوغات خوراکی است.

• شیرینی‌جات سنتی: شیرینی‌های عراقی مانند باقلوا، حلواهای محلی (مثل حلوای زردک و حلوا شکر)، و کلوچه‌های خرمایی از جمله خوراکی‌های محبوب هستند. "دهین" نیز یکی دیگر از شیرینی‌های معروف عراقی است.

• ادویه‌جات: ادویه‌های محلی معطر و باکیفیت را می‌توانید از بازارهای بغداد تهیه کنید.

سوغاتی‌های مذهبی

برای زائران، سوغاتی‌های مذهبی نیز اهمیت ویژه‌ای دارند:

• مُهر، تسبیح و تربت: مُهر و تسبیح، به ویژه تسبیح‌های ساخته شده از دُر نجف یا کهربا، از سوغاتی‌های معنوی پرطرفدار هستند.

• سجاده و جانماز: سجاده‌های دستباف با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع.

• کتاب‌های نفیس مذهبی: نسخه‌های نفیس از قرآن کریم یا کتب دعا.

پیشنهاد خواندنی 

خرید سیمکارت و دسترسی به اینترنت در بغداد

برای دسترسی به اینترنت در بغداد، بهترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین راه تهیه یک سیم‌کارت محلی است. سه اپراتور اصلی تلفن همراه در عراق فعالیت می‌کنند: زین (Zain)، آسیاسل (Asiacell) و کورک تلکام (Korek Telecom). شما می‌توانید سیم‌کارت‌های اعتباری این اپراتورها را به راحتی در نقاط مختلفی از جمله فرودگاه بین‌المللی بغداد (BGW)، فروشگاه‌های رسمی خود اپراتورها در سطح شهر، و حتی برخی فروشگاه‌های کوچک‌تر خریداری کنید. برای تکمیل فرآیند خرید و ثبت سیم‌کارت، ارائه پاسپورت شما الزامی است، بنابراین حتماً آن را به همراه داشته باشید.

پس از تهیه سیم‌کارت، می‌توانید بسته‌های اینترنت متنوعی را که توسط این اپراتورها ارائه می‌شوند، فعال کنید. این بسته‌ها شامل گزینه‌های روزانه، هفتگی و ماهانه با حجم‌های مختلف داده هستند که می‌توانید بر اساس نیاز و مدت زمان اقامت خود انتخاب نمایید. به طور کلی، هزینه‌های استفاده از اینترنت با سیم‌کارت‌های عراقی به مراتب ارزان‌تر از هزینه‌های رومینگ سیم‌کارت‌های بین‌المللی (از جمله سیم‌کارت‌های ایرانی) خواهد بود. زین و آسیاسل معمولاً پوشش‌دهی قوی‌تر و اینترنت پرسرعت‌تری در مناطق شهری مانند بغداد ارائه می‌دهند، در حالی که کورک تلکام ممکن است گزینه‌های مقرون‌به‌صرفه‌تری داشته باشد اما پوشش آن کمی محدودتر باشد. در ایام شلوغ و مناسبت‌های خاص، ممکن است دسترسی و خرید سیم‌کارت کمی دشوار شود، پس برنامه‌ریزی قبلی توصیه می‌شود.

تلفن های ضروری بغداد

برای مواقع اضطراری در بغداد، داشتن شماره تلفن‌های ضروری بسیار مهم است. در ادامه لیست شماره‌های اصلی و کاربردی را آورده‌ام:

شماره‌های اضطراری اصلی

• پلیس: 104 (برای گزارش جرم، دزدی، یا نیاز به کمک پلیس)

• آمبولانس/اورژانس پزشکی: 122 (برای موارد پزشکی اورژانسی و نیاز به آمبولانس)

• آتش‌نشانی و دفاع مدنی: 115 (برای حوادث آتش‌سوزی و سایر موارد دفاع مدنی)

• سامانه سراسری اضطراری: 911 یا 111 (این شماره‌ها در برخی کشورها برای اتصال به تمامی خدمات اضطراری کاربرد دارند و در عراق نیز می‌توانند در صورت عدم پاسخگویی سایر شماره‌ها امتحان شوند.)

• هلال احمر عراق: 112

شماره‌های تکمیلی و امنیتی (بیشتر برای شهروندان)

• پلیس امداد و نجات: 122104 (شماره تخصصی‌تر برای امداد و نجات پلیسی)

• افراد گمشده: 07801300561 (برای گزارش گم شدن افراد)

نکات مهم:

• کد کشور: هنگام تماس از خارج از عراق، حتماً کد کشور +964 را قبل از شماره وارد کنید.

• رایگان بودن تماس: تماس با شماره‌های اضطراری معمولاً رایگان است.

• اختلاف منطقه: توجه داشته باشید که گاهی ممکن است برخی شماره‌ها بسته به منطقه یا اپراتور تلفن همراه، متفاوت عمل کنند. در صورت عدم پاسخگویی، امتحان کردن شماره‌های جایگزین مانند 911 یا 111 مفید است.

همیشه توصیه می‌شود قبل از سفر، این شماره‌ها را در جایی امن یادداشت یا در تلفن همراه خود ذخیره کنید.